همیشه دوست داشتم داستان کربلا را از اولین نطفههای شکل گیری حادثه تا سالها بعد از حادثه بخوانم.
دوست داشتم مکالمات و اتفاقات حادث در این واقعه را به صورت مستند و تاریخی در یک مقتل بخوانم اما حجم زیاد کتابهای مقتل و همچنین سنگین و نامانوس بودنشان من را از شروع کردن میترساند.
مقتل «لُهوف» از سید ابن طاووس و مقتل «نفس المهموم» اثر شیخ عباس قمی دو مقتلی هستند که در مکتب تشیع اعتقاد داریم تحریف نشده و کمترین خطا را از روایت عاشورا دارند.
اکثر علما و فقها این دو مقتل را کتابهای ماندگار در روایتگری اتفاقات کربلا میدانند. اما خیلی طبیعی است که مطالعه این کتب به سبب زبان ادبی و خاصشان برای عموم مردم دشوار باشد.
همین موضوع باعث شده تا یاسین حجازی (منتقد ادبی، نویسنده و پژوهشگر متون دینی) کتاب سنگین نفس المهموم را به شکلی روان، ساده و برای همه مخاطبان در قالب کتاب “آه” دربیاورد.
“آه” کتابی بسیار خوشخوان و روان است طوری که چشم برهم بزنی دهها صفحه جلو رفتهای و مقتلی است برای کتابخوانهای امروز. یاسین حجازی بعد از مطالعه و تحقیق درباره حادثه کربلا و مطالعه کتابهای تاریخی، این روایت را به قلم کهن و به صورت روان به تحریر درآورده است.
در متن کتاب ممکن است به لغتهای نامانوس در ادبیات کهن برخورد کنید و معنایشان را ندانید، اما نگران نباشید در انتهای کتاب معنای تمام لغات فهرست شده است.
از همه مهمتر در انتهای کتاب نقشهای ضمیمه شده که به کمک آن میتوان موقعیت جغرافیایی شهرها و منزلگاههای حرکت کاروان اباعبدالله را بهتر درک کرد.
در مقدمه این کتاب آمده است:
“کتابهایی که برای ارایه یک تصویر یا چند خط از یک نامه، کلی سلسله اسناد و توضیح و تحلیل برای خواننده ردیف میکنند، هم به او اجازه نمیدهند کولاژ خود را خودش کامل کند و هم بعضی وقتها حوصلهاش را سر میبرد که تا ته بخواندشان و از روی صفحاتی نخوانده نپرد. این طوری است که تا بوده کتابهای این چنینی قیافههای خشک و جدی داشتهاند و مفروض خوانندگان این بوده که وصالی سخت و کند و دیر میدهند و ناخودآگاه ترسیدهاند از این که سراغشان بروند. این شاید برجستهترین دلیل ناشناخته ماندن کتابهایی نظیر «نفس الهموم» است. ”
حجازی در مقدمه کتاب مینویسد:”من در این بازخوانی، خط حادثه را پررنگ کردم و به ترتیب و توالی وقوع حادثهها دقت کردم و گشتم آدمهایی را که اسمشان در اول حادثه یک چیز بود و در اثنای حادثه یک چیز و در انتها یک چیز دیگر، یکی کردم و نقل های پراکنده در جای جای کتاب را تجمیع کردم و رد نقل هایی را که با هم نمی خوانند، در کتاب های دیگر گرفتم تا نقل معقول تر و مشهودتر را بیاورم و تاریخ ها را همخوان کردم.”
یکی از مهمترین اعمالی که در روزهای عاشورا و تاسوعا در مفاتیحالجنان توصیه شده، بازخوانی مقتل است و این نشان میدهد که مطالعه حادثه کربلا تا چه اندازه اهمیت دارد نه تنها در روزهایی خاص که در همه روزهای زندگی باید به یاد اهلبیت و ذکر آنان بود، این کتاب داستانی و روان را تهیه کنید و هر روز ذرهای از آن را بنوشید.