آیا شما هنرِ خواندن را می‌دانید؟
چگونه کتاب بخوانیم/ اثری از مارتیمر جی.آدلر
«آنچه در نهایت می‌شویم، به کتاب‌هایی بستگی دارد که پس از تمام شدن کار استادان، تازه آن‌ها را شروع می‌کنیم. بزرگ‌ترین دانشگاه هر فرد مجموعه کتاب‌های اوست.» توماس کارلایل
آیا شما هنرِ خواندن را می‌دانید و یا علاقه‌ای به کسب آن دارید؟ مارتیمرجی.آدلر، نویسنده آمریکایی، در سال ۱۹۴۰ کتابی با نام «چگونه کتاب بخوانیم» را چاپ و منتشر کرد. این کتاب به طرز عجیب و غیر قابل باوری مورد استقبال عموم قرار گرفت که هم باعث خوشحالی نویسنده شد و هم ۲ دستاورد مهم برایش داشت.
مارتیمر متوجه شد که مردم در چگونگی خواندن کتاب‌ها مشکل دارند و دیگر این‌که، این مشکلات آن‌قدر عادی شده‌اند که دیگر به چشم نمی‌آیند و احساس نمی‌شوند. این کتاب در اولین سال چاپ خود، در صدر پرفروش‌ترین‌ها قرار داشت. در سال ۱۹۷۲ یعنی ۳۰ سال بعد، مارتیمرجی.آدلر با همکاری «چارلز لینکلن ون دورن» کتاب را بازنویسی کرده و مطالبی را به آن افزودند.
این اثر به مهارتِ خواندن می‌پردازد. مهارتی که آموختنی است و اکثریت مردم به آن نیاز دارند زیرا در مدرسه، دانشگاه و حتی سطوح بالاتر، آموزشی برای نحوه صحیح کتاب خواندن وجود ندارد. کتاب همچنین به خواندنی که موجب افزایش فهم و درک مطلب خواننده می‌شود، نگاه ویژه‌ای دارد.
مارتیمرجی‌آدلر، در اولین پله یادگیری به ما می‌گوید که خواننده کیست و می‌آموزد که چگونه خواننده‌ای فعال باشیم و برای برقراری ارتباط و تفاهم بین خواننده و نویسنده، مطالبی کاربردی را بیان می‌کند.
او خواندن را به ۴ سطح تقسیم می‌کند:
۱. خواندن ابتدایی
کتاب راه‌هایی را برای چگونه خواندن کتاب‌های فلسفه، علوم ریاضی، علوم اجتماعی، ادبیات و نمایشنامه ارائه می‌دهد. نویسنده در انتهای کتاب می‌گوید: «بعد از خواندن این کتاب باید کوشش کنید کتاب‌ها را به شکلی بخوانید که تابه‌حال نمی‌خوانده‌اید.»
با آموزه‌های این کتاب می‌توانیم، کتاب‌های ارزشمند را تشخیص داده و آن‌ها را در سطح تحلیلی بخوانیم تا بر کتاب مسلط شده و شایستگی صاحب‌نظر شدن و نقدکردن را پیدا کنیم.
بارها این جمله را شنیده‌ام که هر کتابی ارزش یکبار خواندن را دارد. ولی به تصور من، آن‌قدر فرصت نداریم که صرفِ خواندن هر کتابی کنیم. بعضی کتاب‌ها را باید نگاهی اجمالی انداخت و عبور کرد. کتاب‌های خوب را که تعدادشان بسیار معدود است، باید چندین بار خواند.کتاب‌های خوب علاوه بر این‌که مهارتِ خواندن را افزایش می‌دهند باعث عمیق‌‌تر شدن انسان‌ها در زندگی و جهان اطرافشان می‌شوند. کتاب‌های ارزشمند، مطالبی را برای بهتر زیستن در زندگی به ما ارائه می‌دهند.
خوب خواندن باعث توسعه فردی و رشد و پیشرفت در حوزه کار و اقتصاد می‌شود. این کتاب برای افرادی مفید است که علاقه وافری به کتاب‌ها دارند و می‌خواهند آن‌ها را عمیق و اصولی بخوانند و به دانش خود بیفزایند. با این‌که ۸۰ سال از نخستین چاپ این اثر کاربردی می‌گذرد، همچنان معتبر است و می‌توان با اطمینان به مطالب آن استناد کرد. سایت آمازون تاکنون فروش آن را بیش از ۵۰۰۰۰۰ نسخه برآورد کرده است.
«چگونه کتاب بخوانیم» با ترجمه ساده و روان محمد صراف تهرانی و با همکاری انتشارات آستان قدس رضوی (به نشر) به چاپ رسیده است.
بسیار زیبا جذاب