آخرین کتابی که خوانده‌اید را به یاد دارید؟ کتاب خوبی بود؟ محتوای کارآمد و به‌روز آن باعث ایجاد نگرش جدیدی در ذهن شما شد؟ داستان پرهیجان و نثر جذاب کتاب شما را شیفته‌ی خود کرد؟ شخصیت‌ها به قدری باورپذیر بودند که دوست داشتید حین نوشیدن چای با آنها گپ بزنید؟
با خواندن چنین کتابی، اولین کاری که می‌کنید چیست؟ احتمالا به کتابخانه، کتاب‌فروشی یا سایت‌های مختلف مراجعه می‌کنید تا ببینید این نویسنده چه آثار دیگری دارد. اگر خوش‌شانس باشید کتاب خوب دیگری از این نویسنده پیدا خواهید کرد یا شاید هم کتاب‌های دیگری در همین سَبک از نویسندگانی دیگر بیابید.
اما در این روند، جای یک حرکت اساسی و پراهمیت خالی است! یک قدم مهم را فراموش کرده‌اید:
نوشتن یک مرور برای این کتاب جذاب.
آیا خود شما قبل از مطالعه این کتاب، نظراتی که دیگر خوانندگان درمورد کتاب ارائه کرده بودند را خوانده بودید؟
دوست دارید چطور با کتاب‌ها آشنا شوید؟
داشتن چه اطلاعاتی درمورد کتاب‌ها بهترین دید را به شما می‌دهد؟
چگونه کتابی مناسب با معیار، نیاز و سلیقه‌ی خود انتخاب می‌کنید؟
مرور کتاب یا بووک ریویو
مرور کتاب، توصیف کلیت کتاب و ارزیابی آن است. مرورنویس با ارائه نمایی کلی از کتاب و بیان نقاط قوت و ضعف آن، تصویری کامل و جامع از کتاب در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.
امروزه اظهار نظر در مورد کتاب‌ها به صورت‌های مختلف و در قالب‌های متنوع در انواع رسانه‌ها قابل مشاهده است؛ مثل گزارش‌نویسی، خلاصه یا نقد کتاب که هر یک در جای خود می‌توانند مفید باشند.
امّا مرور فقط بیان نام کتاب، نویسنده، ناشر و قیمت کتاب نیست. مرور، بازگویی مجدد کتاب در حجمی کمتر نیست. مرور، موشکافی تخصصی کتاب نیست. بلکه مرور، بهترین و کامل‌ترین نوع معرفی کتاب به خوانندگانی است که در جستجوی کتابی منطبق بر نیاز و سلیقه‌ی خود هستند.
مرور شامل اطلاعاتی در مورد موضوع، نویسنده و محتوای کتاب است و با آنالیزی منصفانه به مخاطب می‌گوید که آیا این کتاب ارزش خواندن دارد یا خیر؟
مرورها، بازخوردهای واقعی از مخاطبان واقعی‌اند. مرورنویسان، خوانندگانی متفکر و تحلیل‌گر هستند. آنها با دیدی عمیق کتاب می‌خوانند و مزه‌ی واقعی کتاب را به مخاطبان می‌چشانند.
مرورها باعث می‌شوند خوانندگان با کتاب‌های مشابه در یک سبک، ژانر و موضوع آشنا شوند و با یافتن تالیفاتی مرتبط، بتوانند به یک موضوع از زاویه دید نویسندگان مختلف بنگرند و برای مطالعه در یک حوزه خاص و تنظیم سیر مطالعاتی خود برنامه‌ریزی کنند.
همچنین مرورها نقش بسیار مهمی در موفقیت یا عدم موفقیت یک نویسنده و کتاب دارند و می‌توانند افراد را به مطالعه کتابی جذب یا آن را از دایره انتخاب مخاطبان حذف کنند.
مرور ممکن است توسط مرورنویسان حرفه‌ای یا خوانندگان عام کتاب نوشته شود:
*مرورنویسی توسط یک متخصص
این نوع مرور به شناخت و اعتبار کتاب و نویسنده کمک بسزایی می‌کند و در منابع معتبری مثل مجلات یا سایت‌های تخصصی مرور منتشر می‌شود. مرورهای حرفه‌ای سندی بر کیفیت بالای کتاب نزد مخاطب هستند و سبب جلب اعتماد و استقبال بالای آنها از کتاب می‌شوند.
داشتن یک مرور پیش از انتشار برای کتاب توسط یک مرورنویس معتبر و آشنا با حوزه‌ی محتوای کتاب، توجه کتابداران و کتابفروشان را بیشتر به خود جلب می‌کند و به آنها کمک می‌کند بدانند چه تعداد از هر کتاب را باید برای مجموعه خود تهیه کنند.
مرورهای نوشته شده توسط ناشران نیز می‌تواند به معرفی بهتر کتاب به مخاطب کمک کند، البته به شرطی که به دور از تبلیغات غیرصادقانه بوده و مروری منصفانه باشد. حتی می‌توان از چند جمله از مرور، روی طرح جلد نیز استفاده کرد.
*مرورنویسی توسط خوانندگان
خوانندگان با اشتراک‌گذاری تجربه‌شان از مطالعه یک کتاب خوب باعث می‌شوند نام کتاب بر سر زبان‌ها بیفتد و افراد بیشتری به خواندن آن تمایل پیدا کنند. این نوع مرور به‌خصوص برای نویسندگان طعم دیگری دارد؛ چراکه مخاطب اصلی کتاب‌ها خوانندگان هستند و مرورهای صادقانه آنها دید بهتری از جامعه مخاطب به نویسنده می‌دهد. نظر خوانندگان برای نویسنده به همان میزان مهم است که کتابِ نویسنده برای خوانندگان.
محتوای مرور کتاب
یک مرور خوب باید تا حد امکان تصویری جامع و کامل از کتاب ارائه کند. برای رسیدن به این مقصود، مرور باید ساختار و محتوایی منسجم و متشکل از مقدمه، بدنه و نتیجه‌گیری داشته باشد:
مقدمه: شامل نام کتاب، نام نویسنده، اطلاعاتی درباره نویسنده و توضیحی درباره موضوع کتاب.
مهم‌ترین نکته درمورد مقدمه، پرکشش بودن آن است. باید با اولین جملات مخاطب را به خواندن مرور جذب کرد. برای این منظور می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد مثل نقل‌قول جمله‌ای جذاب از کتاب، نظر یک نویسنده یا منتقد بزرگ درمورد کتاب، ضرب‌المثل یا بیت شعری مرتبط با کتاب و …
بدنه: شامل توصیفی از محتوای کتاب و مسیری که برای رسیدن به هدف خود دنبال می‌کند، نقاط قوت وضعف، مقایسه با سایر آثار نویسنده و دیگر تالیفاتی با همین موضوع.
مهم‌ترین ویژگی بدنه، انسجام و گویایی متن در بیان ایده اصلی و سیر محتوایی کتاب است تا مخاطب به خوبی با کتاب آشنا شده و به خواندن آن ترغیب شود.
در مرور کتاب‌های داستانی باید به عناصر داستان و توانایی نویسنده در پرداختن به آنها، توجه داشت. و در مرور کتاب‌های غیرداستانی نحوه پرورش ایده، استدلال‌های نویسنده و به هدف رساندن کتاب بسیار حائز اهمیت هستند.
پایان‌بندی: شامل ارزشیابی کتاب و تعیین دایره مخاطب.
در این قسمت اطلاعات جدیدی ارائه نمی‌شود و با استناد بر اطلاعات بدنه، کیفیت کتاب سنجیده شده و افرادی که این کتاب می‌تواند برایشان مفید باشد، مشخص می‌شوند.
البته یک مرور عالی نیازمند رعایت نکات ظریف و مهمی است که اصلی‌ترین راه برای پیاده‌سازی آنها، تجربه در مطالعه کتاب و خواندن و نوشتن مرور است.
کتابگرد همان بستر ارزشمند برای تجربه‌اندوزی، تعالی و رشد تمامی کتاب‌دوستان است. مجموعه‌ای گرانبها که به لطف کتابنده‌ها به‌زودی به منبعی کم‌نظیر از مرورهای عالی بر کتاب‌های عالی تبدیل می‌شود.
