داستان‌های بیژن نجدی با روایت‌های متفاوتی از مرگ

چند سال پیش وقتی با نام و آثار آقای بیژن نجدی آشنا شدم، جمله ای از ایشان شنیدم که گویی به او و آثارش سنجاق شده بود: «من به شکل غم‌انگیزی بیژن نجدی هستم.»

مدت‌ها بود این کتاب را در کتابخانه‌ام داشتم تا این که بالاخره فرصت خوانشش پیش آمد. این اثر از ده داستان کوتاه تشکیل شده است. از جمله: سپرده به زمین‌، استخری پر از کابوس‌، روز اسبریزی و….

کتاب با یک وصیتنامه‌ی زیبا و شاعرانه آغاز می‌شود. مضمون تمام داستان‌های کتاب در مورد مرگ با روایت‌های مختلف است. بعضی از این آثار، گاهی بسیار پیچیده است و مجبوریم بارها به عقب برگردیم تا بلکه از داستان سر در بیاوریم و گاهی نیز کاملا واضح و مشخص. اکثر داستان‌ها در روستا و با روستایی‌ها، خانه‌های گلی، تپه و رودخانه به تصویر کشیده شده است. تمام داستان‌ها فضایی بی‌نهایت غم انگیز و خاکستری دارند، که فکر می کنم از غم درونی نویسنده نشات گرفته است.

بدون اغراق بگویم که اکثر خطوط کتاب، پر است از تعابیر و تشبیهات و استعارات زیبا و بدیع و با گویشی کاملا رسمی. به همین خاطر نوشته‌ها، منحصر به فرد هستند و سبک خاص دارند. تعبیراتی مانند: صورتش مثل آب روی بالش ریخت، بوی صابون از موهایش می ریخت، صدای تمام شدن روز را می شنیدم.

نجدی در داستان‌هایش از پدری می‌گوید که سال‌ها است در غم از دست دادن فرزندش سوگوار است و از کشته شدن یک قوی زیبا به خاطر سهل انگاری یک تانکر نفت‌کش. گاهی از زبان یک موجود بی‌جان مانند عروسک روایت می‌کند و گاهی از زبان یک اسب‌ و از جنگ و رستم و سهراب. گاه داستان به افسانه‌های اساطیری اشاره دارد و گاهی از دانش پیشرفته ای صحبت می‌کند که آرزوی انسان است. با بعضی از داستان‌ها ارتباط خوبی برقرار کردم ولی بعضی، برایم قابل درک نبود.

این کتاب با این که زیبا است ولی برای کسانی که به دنبال نثری روان و ساده در کتاب‌ها می‌گردند، خیلی مناسب نیست. این اثر تنها اثری از نویسنده است که در زمان حیات او به چاپ رسیده است.

درباره وجه تسمیه‌ی کتاب، آنچه به ذهن من خطور می کند این است که: یوز پلنگ، سریع ترین موجود دنیاست و شاید اشاره به این دارد که مرگ سریعتر از چشم بر هم زدنی در کنار ماست.

این کتاب توسط نشر مرکز به چاپ رسیده است و با این که اولین بار در سال ۱۳۷۳ چاپ شده است و ۲۶ سال از آن زمان‌می‌گذرد، هنوز pdf کتاب موجود نیست.